แค่จ่ายเงิน ไม่ติดคุก" จริงหรือ? ไขข้อข้องใจ "คดีแพ่ง" ทำไมตำรวจถึงไม่รับแจ้งความ!

หลายคนคงเคยมีประสบการณ์ตรง หรือได้ยินจากคนรู้จัก ว่าพอไปแจ้งความเรื่องถูกโกง หรือผิดสัญญา ตำรวจกลับบอกว่า "นี่เป็นคดีแพ่ง ไปฟ้องศาลเอาเอง!"

ความรู้สึกแรกคือ "อ้าว? แล้วจะมีตำรวจไว้ทำไม?" หรือ "เสียเวลามาทำอะไรที่นี่?"

มาทำความเข้าใจกันให้ชัดเจนครับว่า "คดีแพ่ง" คืออะไร? ทำไมเจ้าหน้าที่ถึงช่วยคุณไม่ได้? และที่สำคัญที่สุด... คำพูดที่ว่า "แพ้คดีแพ่งก็แค่จ่ายเงิน ไม่ติดคุกซะหน่อย!" เป็นเรื่องจริงทั้งหมดหรือไม่?

---

🛑 คดีแพ่งคืออะไร? ทำไมตำรวจไม่รับแจ้งความ?

หัวใจสำคัญที่ต้องจำคือ: ตำรวจมีหน้าที่หลักใน "คดีอาญา" เท่านั้น!

• คดีอาญา: คือการกระทำที่ส่งผลกระทบต่อสังคมโดยรวม มีบทลงโทษที่รัฐกำหนด เช่น โทษจำคุก ปรับ กักขัง ริบทรัพย์ (เช่น ลักทรัพย์ ทำร้ายร่างกาย ฉ้อโกง) ตำรวจจะรับผิดชอบและสืบสวนคดีเหล่านี้

• คดีแพ่ง: คือเรื่อง "ส่วนตัว" ของคนสองฝ่ายที่ต้องการ โต้แย้งสิทธิ หน้าที่ หรือเรียกร้องความเสียหาย ที่เกิดขึ้นจากการผิดสัญญา หรือการละเมิดสิทธิ (เช่น เป็นหนี้ไม่จ่าย, ผิดสัญญาซื้อขาย, เรียกร้องค่าเสียหายจากการเลิกจ้าง)

ดังนั้น: ถ้าเรื่องของคุณเป็นการ "ผิดสัญญา" หรือ "ไม่ยอมจ่ายหนี้" ที่ไม่มีองค์ประกอบความผิดทางอาญาเข้ามาเกี่ยวข้อง ตำรวจจะไม่มีอำนาจในการดำเนินคดีให้ได้ คุณต้องไป "ฟ้องร้องต่อศาล" เพื่อให้ศาลสั่งบังคับ ให้คู่กรณีทำตามหน้าที่หรือชดใช้ค่าเสียหายครับ

---

🤯 แพ้คดีแพ่ง... แค่ "จ่ายเงิน" แล้วจบจริงหรือ?

หลายครั้งเราได้ยินลูกหนี้พูดอย่างไม่ยี่หระว่า "อย่างมากก็แค่จ่ายเงิน จะกลัวอะไรกับคดีแพ่ง?"

✅ ถูกต้องในส่วนที่ว่า: การแพ้คดีแพ่ง ไม่มีโทษจำคุก หรือโทษทางอาญา

❌ แต่ไม่จริงทั้งหมดในทางปฏิบัติ: ผลกระทบของคดีแพ่งนั้น "หนักหน่วงยิ่งกว่าที่คิด"!

1. 💸 ดอกเบี้ยและค่าปรับมหาศาล: หนี้สินจะพอกพูนด้วย ดอกเบี้ย และ ค่าปรับ ตามกฎหมายหรือตามสัญญา หากคุณแพ้คดีและต้องรับสภาพหนี้ก้อนโตนี้ อาจทำให้ชีวิตลำบากไม่ต่างจากการติดคุกทางเศรษฐกิจเลย

2. 📉 เสียทรัพย์สินและเครดิต: หากไม่ยอมจ่ายตามคำสั่งศาล เจ้าหนี้สามารถยื่นเรื่องบังคับคดี เพื่อ ยึดทรัพย์สิน ของคุณออกขายทอดตลาดเพื่อนำเงินมาชำระหนี้ได้ นี่คือการเสียมากกว่าแค่ "เงิน" แต่มันคือ บ้าน ที่ดิน และ โอกาส ทางการเงินในอนาคต

3. ⏳ เสียเวลาและโอกาส: การต่อสู้คดีแพ่งอาจกินเวลาหลายปี คุณต้องเสียเวลาไปศาล เสียค่าทนาย เสียโอกาสในการทำงานหาเงิน และต้องอยู่กับความเครียดตลอดกระบวนการ

ดังนั้น: การละเมิดคนอื่นหรือการผิดสัญญาจนเกิดความเสียหายไม่ใช่สิ่งที่ "ไม่น่ากลัว" เลย เพราะมันสามารถทำให้ชีวิตคุณพังทลายลงได้ไม่ต่างจากการมีคดีความรุนแรงครับ

---

⚖️ คดีแพ่งมีกี่ประเภท?

เมื่อต้องสู้คดีแพ่ง คุณจะเจอคดีหลัก ๆ 2 ประเภท:

1. คดีมีข้อพิพาท (Disputed Case)

เป็นคดีที่คนสองฝ่ายมาต่อสู้กันในศาล มี "โจทก์" (ผู้ฟ้อง) และ "จำเลย" (ผู้ถูกฟ้อง) ต่างฝ่ายต่างนำหลักฐานมาโต้แย้งเพื่อให้ศาลตัดสิน เช่น

• ฟ้องให้จ่ายหนี้

• ฟ้องผิดสัญญาซื้อขาย

• ฟ้องเรียกค่าเสียหายจากการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม

• ฟ้องเรียกค่าเสียหายจากการละเมิดลิขสิทธิ์

2. คดีไม่มีข้อพิพาท (Non-Disputed Case)

เป็นคดีที่ผู้ร้อง ร้องขอให้ศาลรับรองสิทธิ อย่างใดอย่างหนึ่งให้ตนเอง ไม่มีคู่ความมาโต้แย้งโดยตรง เช่น

• ขอเป็นผู้จัดการมรดก (เพื่อให้มีอำนาจจัดการทรัพย์สิน)

• ขอเป็นผู้ปกครองผู้เยาว์ (เพื่อให้มีอำนาจดูแลเด็ก)

• ขอให้ศาลสั่งให้เป็นบุคคลไร้ความสามารถ หรือสาบสูญ

---

✅ สรุป: ต้องทำอย่างไรเมื่อเจอปัญหา?

เมื่อคุณได้รับความเดือดร้อนหรือได้รับความเสียหายจากผู้อื่น

• ถ้าเป็นเรื่องร้ายแรง (มีโทษจำคุก): รีบ แจ้งความตำรวจ ทันที

• ถ้าเป็นเรื่องเกี่ยวกับสิทธิ สัญญา หรือหนี้สิน: ปรึกษาทนายความ และยื่น คำฟ้องต่อศาล โดยตรง

การรู้กฎหมายและเข้าใจความแตกต่างระหว่าง "คดีแพ่ง" และ "คดีอาญา" จะช่วยให้คุณใช้สิทธิเรียกร้องทางกฎหมายได้อย่างถูกต้องและไม่เสียเวลาโดยเปล่าประโยชน์!