คดีแพ่งคืออะไร ทำไมตำรวจไม่รับแจ้งความ

 

ต้องการใช้สิทธิเรียกร้องทางกฎหมาย แต่พอไปแจ้งความตำรวจบอกว่าเป็นคดีแพ่ง ดำเนินคดีให้ไม่ได้ แล้วคดีแพ่งคืออะไรกันละ ?

คดีแพ่ง เป็นคดีที่เกี่ยวกับเรื่องส่วนตัวของคน 2 ฝ่าย ที่ผิดสัญญากันหรือต้องการโต้แย้งสิทธิ หน้าที่กัน หรือเป็นคดีที่มีการร้องขอต่อศาลให้ศาลรับรองสิทธิบางอย่างให้

เราจึงมักได้ยินคำว่า อย่างมากก็แค่จ่ายเงินจะกลัวอะไรกับคดีแพ่ง แพ้คดีก็แค่จ่ายเงินไม่ได้ติดคุกซะหน่อย! จากปากลูกหนี้ เพราะการรับผิดทางแพ่งไม่มีโทษปรับ จำคุก กักขัง ริบทรัพย์สิน ประหารชีวิตเหมือนคดีอาญา แต่ในความเป็นจริงการถูกฟ้องร้องจะทำให้เสียมากกว่าเงิน เช่น เวลา โอกาสต่าง ๆ อีก มากมาย ยิ่งถูกฟ้องแล้วต้องรับสภาพหนี้ก้อนโตจากดอกเบี้ยและค่าปรับด้วยแล้ว ก็อาจทำให้ชีวิตลำบากไม่ต่างกับการติดคุกเลยก็ได้ และการละเมิดคนอื่นจนได้รับความเสียหายก็ไม่ใช่สิ่งที่ควรทำ

คดีแพ่ง

มีกี่ประเภท

คดีแพ่งมีทั้งคดีที่ขอให้อีกฝ่ายชดใช้เงิน คืนของ จ่ายค่าเสียหายต่าง ๆ หรือต้องการให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เราจะเรียกคดีแบบนี้ว่า คดีมีข้อพิพาท และสำหรับคดีที่ไม่มีคู่ความเราจะเรียกว่า คดีไม่มีข้อพิพาท

1. คดีมีข้อพิพาท จะมีคู่ความฝ่ายหนึ่งคือ “โจทก์” เป็นฝ่ายที่ยื่นคำฟ้อง อีกฝ่ายคือ “จำเลย” เป็นฝ่ายที่ถูกฟ้อง 

คดีมีข้อพิพาทจะฟ้องได้ต่อเมื่อมีการทำให้เกิดความเสียหาย หรือกระทบกับสิทธิที่เราจะต้องได้รับตามกฎหมาย หรือเรียกง่าย ๆ ว่าฟ้องเพื่อเรียกร้องสิทธิที่มีตามกฎหมายของตัวเอง ฟ้องเพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งทำตามหน้าที่ตัวเอง ต่างฝ่ายต่างมีสิทธิ์ในการโต้แย้ง สืบหาความจริง เพื่อให้ศาลตัดสินว่าต้องชดใช้ให้กันมากน้อยแค่ไหน ต้องชดใช้ยังไงบ้างตามกฎหมายแพ่ง เช่น

• ฟ้องให้จ่ายหนี้
• ฟ้องผิดสัญญาซื้อขาย
• ฟ้องเรียกค่าเสียหายเลิกจ้างไม่เป็นธรรม
• ฟ้องเรียกค่าปรับคืน
• ฟ้องเรียกค่านายหน้า

2. คดีไม่มีข้อพิพาท เป็นคดีที่จะต้องร้องขอให้ตัวเองมีสิทธิอย่างใดอย่างหนึ่งจากศาล

เพื่อให้มีการรับรองสิทธิที่ว่าตามกฎหมาย จะได้มีอำนาจในการทำสิ่งต่าง ๆ ได้ คดีแบบนี้ไม่มีคู่ความ แต่ถ้ามีคนยื่นขอคัดค้านภายในวันนัดใต่สวน ก็จะกลายเป็นคดีมีข้อพิพาทได้เหมือนกัน เช่น

• ขอเป็นผู้จัดการมรดก
• ขอเป็นผู้ปกครองผู้เยาว์
• ขอทำนิติกรรมแทนผู้เยาว์
• ขอให้ศาลสั่งให้เป็นบุคคลไร้ความสามารถ เสมือนไร้ความสามารถ หรือสาบสูญ
• ขอแสดงสิทธิ์ในที่ดินโดยการครอบครองปรปักษ์
• ขอสิทธิการเลี้ยงดูบุตร

คดีแพ่ง

แจ้งความให้ตำรวจดำเนินคดีไม่ได้

คดีเล็ก ๆ แค่นี้ทำไมตำรวจช่วยไม่ได้ แล้วจะมีตำรวจไว้ทำไมเปลืองภาษีเปล่า ๆ เวลามีเรื่องเดือดเนื้อร้อนใจหรือได้รับความเสียหาย ใคร ๆ ก็มักบอกว่าไปแจ้งความเลย จับเข้าคุกเลย และที่พึ่งที่เข้าถึงง่ายที่สุดคือตำรวจ หลายคนจึงตรงดิ่งไปโรงพักอย่างรวดเร็ว

แต่พอได้คุยกับเจ้าหน้าที่สอบสวนไปสักพัก กลับได้ยินคำว่านี่เป็นคดีแพ่งนะ ต้องไปฟ้องศาลเอาเอง ทำให้เกิดอาการหน้าชาขึ้นมาทันที แล้วฉันมาทำอะไรอยู่ที่นี่ เสียเวลามาทำไม โมโหก็โมโห ยังต้องมาหงุดหงิดที่ตำรวจไม่รับดำเนินคดีให้อีก แต่ใจเย็น ๆ ก่อน เพราะเรา…

• แจ้งความให้ตำรวจดำเนินคดีทางแพ่งไม่ได้ 
• ตำรวจมีหน้าที่รับผิดชอบคดีอาญา 
• หรือคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องคดีอาญาเท่านั้น 

แปลว่าถ้าอยากจะเรียกร้องค่าเสียหายด้วยการแจ้งความกับตำรวจ ความผิดนั้นต้องเกิดจากการทำผิดทางอาญาเท่านั้น ถ้าไม่ใช่ความผิดที่มีโทษทางอาญาตำรวจรับดำเนินคดีให้ไม่ได้